Is er nog perspectief voor boeren in Nederland?
Voortbestaan van boeren wordt bedreigd
Tekst: Dik Veefkind, AgroCoach
Publicatie: Vakblad Boerderij / Boerderij online, 5 juli 2022
Jarenlang hebben boeren zich gevoegd naar de wensen van de overheid. En nu moeten velen misschien stoppen. Logisch dat de emotie hoog zit. Het voortbestaan van boeren wordt bereigd.
Uit een recent verschenen onderzoek van de TU Delft zou blijken dat ruim 70% van de stikstofdepositie die de luchtvaart veroorzaakt niet wordt meegerekend bij het totaal. Terwijl het wel terechtkomt op natuurgebieden die beschermd moeten worden. Volgens deze studie is in de regio rondom Schiphol het vliegverkeer tot een derde van de stikstofdepositie verantwoordelijk. Het is daarnaast zeer opmerkelijk dat de overheid de uitstoot boven de 900 meter vlieghoogte – in tegenstelling tot de voorschriften van de Europese Unie – niet meerekent.
Gelijke monniken, gelijke kappen
Je zou verwachten dat een overheid zou staan voor een eerlijke en objectieve behandeling van alle betrokken partijen in het stikstofverhaal. Ik begin daar zo langzamerhand aan te twijfelen. Waarom worden – naast de boeren – andere partijen niet op dezelfde wijze aangepakt? Gelijke monniken gelijke kappen, zo luidt het gezegde. Opnieuw bewijst men hier met twee maten te meten, maar waarom? Economische belangen? Zijn boeren een makkelijk aan te pakken doelgroep?
Het stikstof-debacle zal voor een groot aantal boeren verstrekkende gevolgen hebben. De vraag is echter: liggen er ook kansen? Kan de sector, kun jij als individuele ondernemer, je zodanig aanpassen aan de veranderende omstandigheden dat het voortbestaan van je bedrijf wel mogelijk is?
Onvoldoende perspectief
Het ligt in de verwachting dat een behoorlijk deel van de boeren zal gaan stoppen. Enerzijds omdat ze dat wellicht toch al van plan waren, anderzijds omdat er onvoldoende perspectief voor ze is; financieel of door het gebrek aan opvolging bijvoorbeeld. Aan de overblijvers de taak om zich opnieuw te oriënteren op kansen en uitdagingen en de zakelijke en persoonlijke keuzes die daarbij horen. Dat zal in veel gevallen nog best een opgave zijn; je moet de bakens gaan verzetten.
Wat mij het meeste raakt, is het feit dat er zo makkelijk omgegaan wordt met een grote groep hardwerkende ondernemers die verantwoordelijk is voor voedselvoorziening en landschapsonderhoud. Jarenlang heeft de sector zich gevoegd naar het wisselende beleid van de regelgevers. Logisch dat de frustratie en emotie nu erg hoog zit.
Mentale klachten bij boeren
Zorgelijk is de ontwikkeling van het toenemend aantal boeren dat rondloopt met mentale klachten. Deze komen niet zomaar uit de lucht vallen. Ze zijn het resultaat van jarenlange onzekerheid, publiek debat en het gevoel vogelvrij verklaard te zijn. Naast de grote zak met geld waarmee men denkt dit probleem op te kunnen lossen, is het noodzakelijk om stil te staan en actie te ondernemen op het persoonlijk leed dat veel boeren is en wordt aangedaan.
Zijn boeren dan zielig? Verre van dat. Maar je wilt wel een bestaan opbouwen en waar mogelijk de volgende generatie ook een kans geven. En in dat bestaan worden zoals het nu lijkt, velen onterecht bedreigd.
Dik Veefkind is agrarisch coach, mediator en trainer en begeleidt agrarisch ondernemers en erfbetreders. Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of behoefte aan een goed gesprek? Neem dan contact met Dik op. Mail naar: info@agrocoach.nl of bel rechtstreeks: 06-53583325.
Lees het originele artikel Voortbestaan van boeren wordt bedreigd hier
Related posts
