Conflicten op het agrarisch bedrijf: ruzie of rust?

Conflicten: ruzie of rust?

Tekst               : Dik Veefkind

Publicatie       : Melkveebedrijf Magazine, december 2017

 

Bart en Sjaak^* zijn broers. In de afgelopen jaren hebben zij het melkveebedrijf van hun ouders overgenomen, en verder ontwikkeld. Het bedrijf is nu zo ingericht dat er twee gezinnen van kunnen leven. Toch gaat het niet goed. In de loop van de jaren zijn de broers uit elkaar gegroeid. Dit heeft te onder andere maken met de gebrekkige communicatie tussen beide mannen en een verschil in toekomstvisie. Het is eigenlijk nog een wonder dat ze al zo ver gekomen zijn. Op het moment dat ik ze ontmoet hebben ze wekelijks meerdere conflicten. Deze situatie is niet langer houdbaar…

Conflicten

Overal waar mensen samenwerken kunnen conflicten ontstaan. In de agrarische sector, waar veel wordt samengewerkt, zien we dat ook regelmatig gebeuren. Conflicten komen voor in huwelijken, gezinnen en families maar ook daarbuiten in de zakelijke of collegiale werksfeer. Een conflict kan verschillende oorzaken hebben. De meeste conflicten ontstaan als gevolg van een gebrekkige communicatie tussen partijen. Als de communicatie niet goed verloopt of wegvalt, ontstaat vaak onbegrip en misverstanden waardoor het vertrouwen in elkaar wegvalt. Het gevolg daarvan is meestal een conflict.

Gelukkig zijn conflicten op te lossen. Voordat we gaan kijken naar oplossingen en de rol van agrarische mediation, eerst wat achtergrond over conflicten.

Mensen kunnen over het algemeen op verschillende manieren met een conflict omgaan:

• Vermijden. Er wordt niet meer over het conflict gesproken. Het conflict of de onenigheid blijft tussen twee partijen in staan en wordt niet uitgesproken of opgelost. Partijen moeten vaak erg op hun woorden letten om niet weer in het conflict te raken. Vaak zie je dat mensen steeds verder uit elkaar groeien of elkaar zoveel mogelijk proberen te vermijden. Geen prettige manier van omgaan met elkaar en zeker geen basis voor een succesvolle samenwerking.
• Vechten. Het conflict komt regelmatig tot een uitbarsting, de emoties lopen weer hoog op en partijen zitten in een vicieuze cirkel waar men niet meer uit komt. Het behoeft geen uitleg dat deze situatie dodelijk is voor de sfeer en onderlinge verstandhoudingen. Het risico bestaat dat het conflict uit de hand gaat lopen en volledig escaleert.
• Rechten. Soms zien mensen geen andere uitweg meer dan een geschil aan de rechter voorleggen. Het probleem hiermee is dat een rechter boven partijen staat en vanuit die positie een bindend oordeel heeft. Het zou dus kunnen betekenen dat de beslissing van de rechter in het nadeel van één of beide partijen uitvalt. Daarnaast is een procesgang erg duur (proceskosten, advocaten) kost het veel tijd en energie en is het zeker niet gericht op (behoud van) de relatie.
• Beslechten. Een conflict beslechten wil zeggen dat er op vreedzame wijze naar een oplossing wordt gezocht. Hier komt agrarische mediation om de hoek kijken. De agrarisch mediator helpt partijen om met elkaar in gesprek te gaan en stimuleert partijen om gezamenlijk naar oplossingen van het geschil te zoeken.

Agrarische mediation

De laatste jaren is agrarische mediation (conflictbemiddeling) sterk in opkomst. Steeds meer agrarisch ondernemers kiezen er voor om een conflict samen met een agrarisch mediator op te lossen. Het grote voordeel van het inschakelen van een agrarisch mediator is dat hij of zij de landbouwsector goed kent en weet wat er op de bedrijven speelt.

Naast de kennis van de sector heeft gebruik maken van agrarische mediation en het inschakelen van een agrarisch mediator meer voordelen:

• Agrarische mediation kan langdurige en kostbare rechtszaken voorkomen;
• De agrarisch mediator is neutraal, dus onpartijdig;
• Agrarische mediation is gericht op het vinden van aanvaardbare oplossingen voor alle betrokkenen;
• De agrarisch mediator heeft oog voor het persoonlijke verhaal achter het conflict;
• Bij agrarische mediation werken partijen zelf mee aan de oplossingen, waardoor deze ook beter houdbaar zijn en nageleefd worden;
• Agrarische mediation kan snel tot oplossingen leiden;
• De agrarisch mediator werkt discreet en vertrouwelijk;
• Agrarische mediation is -als men dat wil- mede gericht op behoud van de relatie.

Agrarisch mediation proces

Het agrarisch mediation proces bestaat uit meerdere gesprekken. De agrarisch mediator treedt op als gespreksleider. Tijdens de gesprekken zal de agrarisch mediator elke partij de gelegenheid geven zich uit te laten over feiten, gebeurtenissen en gevoelens welke tot het conflict hebben geleid. De agrarisch mediator zal partijen stimuleren zelf oplossingen aan te dragen om het conflict te beëindigen. Het succes van het agrarisch mediation proces is afhankelijk van de bereidheid van partijen om naar elkaar te luisteren en de wil om gezamenlijk tot een oplossing van het conflict te komen.

Wanneer inschakelen?

Als u een conflict of verschil van mening hebt is het belangrijk zo snel mogelijk een agrarisch mediator in te schakelen. Ik zie regelmatig agrariërs te lang doormodderen in een conflictsituatie, waarbij de omstandigheden en verstandhoudingen alleen maar slechter worden. Hoe langer het duurt voordat er hulp wordt ingeschakeld, hoe moeilijker het vaak wordt om tot een acceptabele oplossing te komen. Mediation is in alle situaties toepasbaar waar conflicten spelen op het bedrijf of in het gezin/leven van u als agrarisch ondernemer. U kunt daarbij denken aan conflicten in een gezin, huwelijk, samenwerken met ouders of kinderen, samenwerken met familie, bedrijfsovername, bedrijfssplitsing, collega’s, buren, leveranciers, afnemers of de overheid.

Bart en Sjaak hebben door middel van mediation aanvaardbare oplossingen voor hun problemen gevonden, en kunnen weer met elkaar door één deur. Dat is niet vanzelf gegaan. Vooral op het gebied van de onderlinge communicatie hebben zij duidelijke afspraken gemaakt. 

^* De namen hier genoemd komen niet overeen met de werkelijkheid.

 

Mediation check

Heeft u te maken met een conflictsituatie? Een mediation check kan u helpen om een inschatting te maken of uw situatie geschikt is voor mediation. Hieronder ziet u de check staan. Beantwoord de volgende vragen met “ja” of “nee”.

• Het lukt mij niet goed (meer) om te communiceren met de ander;
• Ik vind een goede relatie met de ander belangrijk;
• Er is al langer verschil van inzicht / een conflict tussen mij en de ander;
• Er is nog niet alles aan gedaan om de problemen tussen partijen op te lossen;
• Ik zie mogelijkheden om de problemen tussen mij en de ander op te lossen;
• Over de oplossing van het probleem wil ik iets te zeggen hebben;
• Het is belangrijk dat de gevonden oplossingen ook in de toekomst goed werken;
• Beide partijen staan open voor bemiddeling.

 

Heeft u meer “ja” dan “nee” geantwoord? Dan is uw situatie waarschijnlijk geschikt voor mediation.  Meer informatie over agrarische mediaton? Kijk eens op www.agrocoach.nl