Is er nog perspectief voor boeren in Nederland?
Eerlijk zijn over de bedrijfsovername
Tekst: Dik Veefkind, agrarisch coach, mediator en trainer
Publicatie: Vakblad Boerderij / Boerderij online
Opvolgers komen vaak als vanzelf in het bedrijf. Maar willen ze dat eigenlijk wel? Niet altijd.
De boerderij waar hij opgroeide is al lang in de familie. Nu zijn oudere broer en hijzelf volwassen geworden zijn, ging de familie er vanuit dat zij beiden het bedrijf zouden overnemen van hun ouders en voortzetten.
Na zijn studie trad hij toe tot de maatschap en begon hij steeds meer zijn eigen plek te zoeken in de onderneming. Deze is de afgelopen jaren flink gegroeid. Op meerdere locaties wordt vee gehouden, en er is fors geïnvesteerd in grond en gebouwen. Daarnaast hebben zijn ouders in de afgelopen jaren een zeer succesvolle maar ook arbeidsintensieve tweede tak aan het bedrijf toegevoegd. Dit zorgt voor behoorlijke arbeidspieken en de toestroom van veel personeel.
Stap voor stap komt hij dichter bij zichzelf en wat hij nou echt wil
Nooit was er een moment, zo vertelde hij, dat er getwijfeld werd of hij ondernemer zou worden en voort zou zetten wat zorgvuldig door de voorgaande generaties was opgebouwd. Tot nu toe dan.
Nadenken over toekomst
Tijdens ons gesprek vertelt hij dat hij is gaan nadenken over zijn toekomst. Dat hij vragen heeft over de vanzelfsprekendheid waarmee hij in het bedrijf gekomen is. Of dit wel echt is wat hij wil en wat hij zichzelf over een aantal jaren ziet doen. Wil hij wel blijven samenwerken op deze manier? En als hij eerlijk is, sluit zijn studie niet echt aan op het werk dat hij nu doet.
Hij zegt het moeilijk te vinden om er over te praten. Hij wil niemand teleurstellen. Maar aan de andere kant voelt hij dat het zo niet verder kan. Hij begint vast te lopen. Hij zegt slecht te slapen en zich prikkelbaar te voelen en dat al een hele tijd.
Dichter bij zichzelf
Tijdens de gesprekken die volgen kijken we naar wat hem drijft en waar zijn talenten liggen. Ook ontdekken we hoe zijn toekomstbeeld eruitziet en hoe hij dat concreet handen en voeten zou kunnen geven. Stap voor stap komt hij dichter bij zichzelf en wat hij nou echt wil. Een lastige horde om te nemen en die veel moed vraagt, is het aangaan van het gesprek met de familie. Als hij door wil zetten wat hij werkelijk wil, zal dat ook voor de andere betrokkenen de nodige gevolgen hebben. Wellicht stuit hij op onbegrip en weerstand.
Wat vanzelfsprekend lijkt, hoeft dat niet altijd te zijn
Tijdens het familiegesprek dat volgt, zijn de reacties emotioneel maar ook begripvol. Zijn ouders en broer geven aan verrast te zijn en het moeilijk te vinden dat hij besloten heeft zich terug te trekken uit het bedrijf. Maar ook dat zijn levensgeluk belangrijker is dan het bedrijf. Opgelucht kijkt hij terug op het gesprek. Hij kan weer verder.
Een belangrijke les uit deze situatie is om eerlijk te zijn naar jezelf en degenen waar je mee samenwerkt. Twijfel je? Praat er samen over. Wat vanzelfsprekend lijkt, hoeft dat niet altijd te zijn. ‘Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’ is een al oude uitspraak, maar zegt in dit geval – en wellicht in vele andere ook – meer dan genoeg.
Dik Veefkind is agrarisch coach, mediator en trainer en begeleidt agrarisch ondernemers en erfbetreders. Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of behoefte aan een goed gesprek? Neem dan contact met Dik op. Mail naar: info@agrocoach.nl of bel rechtstreeks: 06-53583325.
Lees het originele artikel hier
Related posts
