Uitzonderlijke tijden voor boeren
Tekst: Dik Veefkind www.agrocoach.nl
Publicatie: Weekblad Boerderij / Boerderij online, 12 november 2019
Uitzonderlijke tijden voor boeren
Natuurlijk gaat het tijdens mijn bezoek aan hem over de acties bij de provinciehuizen en in den Haag. Hij is er zelf ook geweest, met twee trekkers nog wel. Hij op de ene trekker en zijn dochter -beoogd bedrijfsopvolger- op de andere. Ook zijn vrouw en de andere kinderen gingen mee. Het was een prachtige dag. Hij heeft veel collega’s gesproken en hij voelde zich sterk en gesterkt door het hele gebeuren.
Stikstofdiscussie
Tot een paar maanden geleden had hij de hele stikstofdiscussie weggewuifd, ondanks dat collega’s hem van de ernst van de zaak probeerden te overtuigen. Nu kan hij er niet meer omheen. Met huid en haar heeft hij zich gestort in de acties, appgroepjes, overleg en brainstormsessies. Met vuur in zijn ogen bepleit hij de boerenzaak en laat geen spaan heel van de falende politiek die in zijn ogen de boeren in de kou laten staan.
Als ik hem vraag hoe het hier op zijn bedrijf gaat barst hij in huilen uit. De grote sterke en strijdlustige boer van zonet zakt volledig in elkaar. De tranen stromen over zijn rode wangen en met het hoofd in zijn grote, ruwe handen zit hij schokkend aan tafel. Ik krijg een brok in mijn keel.
Bedrijfsvoering aanpassen
Ik ken deze boer al lang. Hij is een harde werker, met passie voor het vak. Ondanks de vele uitdagingen in de afgelopen jaren bleef hij altijd positief en overeind. Zelfs toen de bank strenger begon te worden hield hij zijn rug recht en het hoofd omhoog. Hij zocht naar mogelijkheden om zijn bedrijfsvoering aan te passen en extra inkomsten te genereren. Hij streed, ploeterde, vocht voor zijn bestaan en kwam weer boven. Het bedrijf is nu financieel gezond.
“Wat raakt je nou het meeste?” vraag ik hem. Hij zegt: “de onzekerheid, het onrecht, het onbegrip en hoe moet het nu verder?” Als hij denkt aan de toekomst en zijn dochter die graag het bedrijf wil overnemen komen de tranen weer. Waar doe je het allemaal voor?
Emoties en gevoelens
Samen hebben we het over de emoties en gevoelens die bij hem bovenkomen. Ik zeg tegen hem dat het goed is dat hij ze laat zien en dat hij er over praat: gooi het er maar uit. Gelukkig kan hij met zijn verhaal bij zijn vrouw terecht maar hij wil niet dat de kinderen hem zo zien, dat maakt teveel indruk op ze. Ik moedig hem aan om vooral te blijven praten over zijn frustraties en gevoelens. Praten lost misschien niet direct iets op maar het lucht wel op en dat is waar hij op dit moment behoefte aan heeft.
Het voorbeeld van deze boer is tekenend. Velen van u zullen wellicht vergelijkbare gevoelens en emoties hebben. Zorg er voor dat je mensen in je omgeving hebt die naar je kunnen luisteren, waar je je verhaal kunt doen. Blijf met elkaar in verbinding door te praten en zoek desnoods professionele hulp.
Dit zijn uitzonderlijke tijden. Zorg goed voor elkaar. Zorg goed voor jezelf.
Dik Veefkind is agrarisch coach en agrarisch mediator. Heb je behoefte aan een goed gesprek, hulp nodig of vragen naar aanleiding van deze column? Neem dan contact op met Dik. Telefoon: 06-53583325 of via een mail naar info@agrocoach.nl. Je kunt ook op deze link klikken.
Lees deze column hier op boerderij.nl